Auteur: Jovana Milovic, Senior architect
Wij, architecten, hebben altijd een diepe fascinatie gehad voor oude en vervallen gebouwen die ooit schitterende voorbeelden waren van baanbrekend architectonisch ontwerp. Het werken aan dergelijke gebouwen, vooral als ze zich in een historische wijk bevinden, klinkt inderdaad als een droombaan voor elke architect.
En voor een doorgewinterde is dat ook zo.
Maar hoewel dit een spannende taak is voor iedereen in de branche, kan het omgaan met oude gebouwen in werkelijkheid een behoorlijke uitdaging zijn. Vaak ontbreekt het bij oude gebouwen aan uitgebreide architectonische blauwdrukken of plannen. Zelfs als ze beschikbaar zijn, zijn ze meestal verouderd en onduidelijk. Hier komt mijn expertise als ervaren architect om de hoek kijken.
Mijn taak is om elke lijn, maat en aantekening van de oude tekeningen zorgvuldig om te zetten naar een digitale vorm om zo een digitale illustratie te maken. Het is belangrijk om hierbij de authenticiteit van het originele ontwerp te bewaren en de veiligheid van de constructie te garanderen, voordat met de bouw wordt begonnen. Mijn werk omvat niet alleen dit – ik moet ook een digitale weergave creëren, een verzameling van essentiële documenten voor toekomstig werk dat zorgt voor het verkrijgen van wettelijke goedkeuringen voor de bouw.
Dit proces is veel meer is dan alleen scannen of digitaliseren; het is alsof je een puzzel oplost die kunst, wetenschap de juiste aanpak combineert. Om dit zo goed mogelijk te doen, gebruik ik geavanceerde software (in mijn geval Revit) die vervaagde lijnen en ontbrekende elementen minutieus kan herstellen en levendigheid in de kleuren kan blazen.
Hoe zet ik oude tekeningen om in digitale illustraties, en wat zijn de belangrijkste dingen waar ik tijdens het proces rekening mee houd?
Stap 1: Evaluatie van de staat van de originele tekeningen
Bij ontvangst van het project is de eerste stap het beoordelen van de staat van de door de klant aangeleverde tekeningen. Dit kunnen handgetekende schetsen, scans, afbeeldingen, blauwdrukken, mylarvellen of oude CAD-bestanden zijn. Mijn voornaamste taak is dus het evalueren van de staat van de originele tekeningen van de klant. Dit zijn de dingen die eerst moeten worden bepaald:
- De bruikbaarheid van de tekeningen (hoe bruikbaar ze zijn),
- Conserveringskwaliteit (of ze goed bewaard zijn gebleven),
- Volledigheid, ervoor zorgen dat alle vitale componenten zichtbaar en leesbaar zijn, tekenen van veroudering, inclusief zaken als vervaging en schade
Deze beoordeling helpt mij bij het bepalen welke aanpak ik moet gebruiken.
Stap 2: Kiezen voor de juiste aanpak
Afhankelijk van de staat van de oude tekeningen en de specifieke behoeften van het project, moet ik de meest passende aanpak kiezen om de bruikbaarheid ervan te optimaliseren. De keuze voor de aanpak is afhankelijk van de aard en staat van de oude tekeningen en het gewenste resultaat. Terwijl traditionele benaderingen zich voornamelijk richtten op het maken van 2D CAD-tekeningen, maken huidige reconstructies steeds vaker gebruik van 3D-modelleringstechnieken. Geavanceerde toepassingen zoals Revit of ArchiCAD zijn van onschatbare waarde voor het herstellen van vervaagde lijnen en het opnieuw creëren van ontbrekende elementen.
Stap 3: Het doel en de vereisten van het project begrijpen
De volgende stap is het begrijpen van de unieke doelstellingen en specificaties van het project. Bij de afweging of de digitale illustratie in de eerste plaats zal dienen als historisch document, als referentie voor restauratie of als basis voor toekomstige constructie, gebruiken architecten verschillende technieken.
Er zijn verschillende meet- en landmeettechnieken, gevolgd door beeldgebaseerde fotogrammetrie en terrestrische laserscantechnieken. De meeste van deze technieken genereren op mesh gebaseerde, statische geometrie met mogelijke textuur- of kleurinformatie die voldoende is voor archiverings-, visualisatie- en meetdoeleinden. In gevallen van reconstructie is het echter essentieel om de controle over het model te behouden. Hiermee maak je de integratie van de informatie mogelijk en behoud je flexibiliteit voor mogelijke aanpassing in een andere context. Ik geef er de voorkeur aan om parametrische methoden te gebruiken om deze complexiteit aan te pakken.
Ik gebruik vaak Dynamo voor Revit. Deze visuele programmeertool, gebruikt in combinatie met Autodesk Revit, helpt gebruikers aangepaste scripts te maken en verschillende taken binnen Revit te automatiseren door workflows en algoritmen visueel te ontwerpen.
Dit bespaart mij niet alleen veel tijd, maar helpt mij ook om na te denken over de afmetingen van gebouwen en hun historische betekenis. Met de tool kan ik bijvoorbeeld alle elementen nauwkeurig tekenen, wat vooral belangrijk is bij het werken aan kerken of kathedralen, waarbij ik de architecturale delen van koepels en bogen teken.
Het vinden van de perfecte balans tussen het gewenste gebruik en de beschikbare modelgegevens is dus essentieel.
Stap 4: Oude tekeningen omzetten in digitale illustraties via Revit
Revit geniet mijn voorkeur, omdat ik hiermee uitgebreide 3D-modellen van faciliteiten kan maken, inclusief de structuur van MEP-systemen, allemaal vanuit een gedeelde set van vrij definieerbare parameters. Bovendien zorgt deze tool ervoor dat alle wijzigingen aan objecten hun specifieke parameters en posities behouden, zelfs als het om meerdere bestanden of projecten gaat.
Revit helpt ook bij het stroomlijnen van het documentatie- en bouwopleveringsproces. Dankzij een automatische functie voor het maken van tekeningen en plannen kan ik bijvoorbeeld binnen enkele minuten nauwkeurige en gedetailleerde tekeningen en schema’s maken.
Een andere cruciale reden waarom ik Revit voor oude tekeningen gebruik, is ten slotte de mogelijkheid om objecten binnen de context van het ontwerp te plaatsen, wat vooral belangrijk is bij het reconstrueren van oude gebouwen. Met deze tool kan ik het object onderzoeken binnen de context waarin het wordt gevisualiseerd, waardoor het schaalgevoelig wordt en zich bewust wordt van bepaalde aspecten van het project waarin het zich bevindt. Hierdoor kan hetzelfde “hoofdmodel” verschillende uitgangen besturen, inclusief de interne tekeningen en modellen, evenals geëxporteerde geometrische modellen.
Ik hou echter altijd het doel van mijn modellering en de doelstellingen van het project in gedachten om ervoor te zorgen dat Revit de juiste tool voor de klus is.
Conclusie
Het omzetten van oude tekeningen naar bruikbare digitale illustraties is zonder behulp van de juiste software een onnauwkeurig en tijdrovend proces. Daarom is het voor elke architect belangrijk om de tekeningen van de klant te beoordelen en op basis hiervan de juiste aanpak en tool te kiezen. Aan de andere kant zou het doel van elke klant moeten zijn om een ervaren architect te vinden die precies weet welke aanpak hij moet gebruiken om een illustratie te ontwikkelen van de fysieke en functionele kenmerken van het gebouw.